Lees ook:
Antibioticagebruik
We krijgen vaak de vraag of we medicijnen willen geven voor een dier zonder dat we het hebben onderzocht. Vaak gaat het om een zalf voor de ogen, oren of huid, mét antibiotica. Soms wordt er ook gewoon antibiotica in tabletvorm gevraagd. Er zijn verschillende redenen waarom we dit niet doen.
Antibiotica is een veelzijdig middel dat zowel bij mensen als bij dieren wordt gebruikt. Het kan voor verschillende problemen bij dieren worden ingezet, en wordt ook gebruikt om bepaalde operaties bij honden en katten mogelijk te maken.
Meer informatie over antibioticagebruik vind je op de website van de FAGG (Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten).
Hoe werkt antibiotica?
Antibiotica werkt tegen bacteriën. Bacteriën kunnen zich enorm goed vermeerderen, zolang dat kan. Antibiotica remt deze vermeerdering af en is dus zeer nuttig als bacteriën een bepaald ziektebeeld veroorzaken bij jouw dier.
Wat is antibioticaresistentie bij dieren?
Eigenlijk klopt 'antibioticaresistentie bij dieren' niet. De resistentie zit in de bacterie, niet in het dier zelf. De bacterie kan niet worden bestreden met (bepaalde) antibiotica. Er is veel gezegd over antibioticaresistentie door het gebruik van antibiotica bij dieren, omdat we daar wat ongeremder mee omgaan dan bij mensen, wat problemen kan veroorzaken in de zorg voor mensen.
Hoe ontstaat antibioticaresistentie?
Bacteriën muteren. Deze mutaties bevatten soorten 'kopieerfouten'. Vaak zorgt dit ervoor dat de bacterie het niet overleeft. Maar er kan ook een bacterie ontstaan die ongevoelig (resistent) is voor een antibioticum en die dus overleeft, maar nog steeds schadelijk is. Deze resistente bacterie krijgt volop de ruimte om zich te vermeerderen, omdat het antibioticum heeft gezorgd voor het doden van de rest van de bacteriën. Dit noemen we selectiedruk.
Selectiedruk
Onderstaande afbeelding laat zien hoe antibiotica via 'selectiedruk' bacteriebestrijding moeilijker kan maken.
We kunnen de bacterie dan niet meer bestrijdden met dat antibioticum. Hoe vaker je antibiotica gebruikt, hoe groter de kans op het ontstaan van deze resistente bacteriën.
Onze missie? Antibioticagebruik verminderen!
AniCura strijdt voor minder antibioticagebruik. Onder dierenartsen in Europa is het antibioticagebruik relatief hoog. Bij AniCura ligt dit gemiddelde veel lager. En daar werken we hard aan. AniCura doet sinds de oprichting elk jaar onderzoek onder alle dierenklinieken naar het antibioticagebruik in AniCura dierenklinieken. Jaar op jaar wordt dit steeds minder. Antibioticagebruik is een belangrijk onderdeel van het kwaliteitssysteem van AniCura. In het jaarlijkse Quality Report van AniCura staat altijd de uitgebreide analyse van dat jaar, gericht op antibioticagebruik. AniCura is ook onderdeel van de World Antimicrobial Awareness Week.
Pdf's - antibioticabeleid voor dierenartsen
Regels vanuit de overheid
De overheid heeft regels vastgesteld om ervoor te zorgen dat de verstrekking van diergeneesmiddelen zorgvuldig verloopt. Hierbij gaat het erom dat diergeneesmiddelen op de juiste manier worden toegediend, maar ook dat een dier niet onnodig diergeneesmiddelen, zoals antibiotica, krijgt toegediend. De reden hiervoor is om schade aan de gezondheid van mens (zoals resistentie-opbouw van bacteriën) en dier, en schade aan het milieu te voorkomen. Aan deze regelgeving moeten wij ons houden als we ervoor willen zorgen dat je in de toekomst bij ons medicijnen kunt blijven ophalen.
Lichamelijk onderzoek: altijd nodig
Voordat we medicijnen voorschrijven (inclusief antibiotica) zal de dierenarts het huisdier lichamelijk willen onderzoeken. Dit doen we om te bepalen of en welke medicijnen nodig zijn, en om te voorkomen dat er meer schade wordt aangericht door het geven van 'verkeerde' medicatie. We rekenen hierbij op je begrip.
Geen onderzoek, geen medicijnen
Door medicijnen te geven aan een patiënt die niet is onderzocht, kunnen ernstige gezondheidsrisico's ontstaan. Een voorbeeld hiervan is het toedienen van een oorzalf aan een hond met een kapot trommelvlies: dit kan leiden tot ernstig hersenletsel. Een ander voorbeeld is het gebruik van een verkeerde oogzalf: dit kan zelfs leiden tot verlies van het oog.
Eerste, tweede en derde keuze antibiotica
We maken onderscheid tussen eerste, tweede en derde keuze antibiotica. Zoals de benaming al doet vermoeden, schrijven we het liefst de eerste keuze antibiotica voor. Maar in sommige gevallen is er geen eerste keuze antibioticum beschikbaar. Ook kan een dier soms niet tegen het betreffende antibioticum. In andere gevallen zijn er problemen met het toedienen van een antibioticum of reageert de ontsteking niet of onvoldoende op het antibioticum. In deze gevallen zullen we mogelijk moeten uitwijken naar een tweede of derde keuze antibioticum. Voordat we een derde keuze antibioticum voorschrijven, zijn we als dierenarts, indien mogelijk, verplicht een kweek in te zetten om te bepalen voor welk antibioticum de gevonden bacteriën gevoelig zijn. Op deze manier weten we zeker dat het voorgeschreven antibioticum ook echt zal helpen, en kunnen we voorkomen dat we antibioticaresistentie in de hand werken.