Hoe ontstaat een winterdepressie?
Weinig energie, minder eetlust en verdrietige gevoelens die aan het eind van de herfst of in de winter opkomen: het zijn enkele symptomen van een winterdepressie bij mensen.
Deze seizoensgebonden depressie komt mogelijk door een verstoorde balans tussen de twee hormonen melatonine en serotonine. Wanneer de dagen korter worden, produceren de hersenen meer melatonine en minder serotonine.
Melatonine wordt namelijk ’s nachts aangemaakt en dat proces stopt weer als we ’s ochtends wakker worden in het daglicht. Serotonine wordt juist aangemaakt onder invloed van daglicht, maar ook door beweging en gezonde voeding. Bij een tekort aan dit ‘gelukshormoon’ kan er een depressie ontstaan.
Gelukstofjes bij honden
We weten dat deze twee hormonen ook bij honden een belangrijke rol spelen. Zo heeft het gelukshormoon serotonine een grote invloed op het gedrag en de emoties van honden. Daarom adviseren we bij honden met gedragsproblemen zoals verlatingsangst weleens medicatie die de hoeveelheid serotonine in het bloed opkrikt.
Lijden huisdieren ook aan een winterdepressie?
Valt het jou op dat je hond in deze donkere dagen minder beweegt of eet? Of merk je dat je kat in de winter minder naar buiten wil? Je bent niet de enige.
Bij een onderzoek in Engeland gaf de helft van de hondeneigenaren aan dat hun trouwe viervoeter in de winter meer slaapt. En 40 procent merkte een verminderde activiteit bij hun huisdier op. Ook katteneigenaren zagen duidelijk een verschil in activiteit tussen de winter- en zomermaanden. Betekent dit dat huisdieren inderdaad last hebben van een winterdepressie?
Dat baasjes ander gedrag opmerken bij hun huisdier, bewijst nog niet dat het last heeft van een winterdip. We weten dat dieren ook hormoonschommelingen kunnen doormaken, maar niet of dit kan leiden tot een winterdepressie. Hier is nog te weinig onderzoek naar gedaan. Maar het is dus ook niet uitgesloten dat dieren last kunnen krijgen van een winterdip.
Houd je hond je een spiegel voor?
Als een dier echt somber gedrag laat zien, kan dit ook nog een andere verklaring hebben. Mogelijk weerspiegelt de terneergeslagen stemming bij je huisdier jouw eigen verdriet of gebrek aan energie.
Uit onderzoek blijkt namelijk dat honden stemmingen bij mensen kunnen herkennen. En als we de hele dag humeurig zijn in huis, pikken honden en katten dit misschien op. Of wat ook zou kunnen: als baasje projecteer je je sombere gevoelens op je huisdier.
Het kan verder zo zijn dat het huisdier zich verveelt. Zeker honden brengen in pakweg juni meer tijd buiten met mensen door dan in januari. En als gevolg daarvan krijgt de hond mogelijk niet voldoende beweging en mentale stimulatie tijdens de donkere maanden.
Lusteloosheid of weinig eetlust bij je dier kan overigens ook heel andere oorzaken hebben. Zo is het misschien een symptoom van een ziekte. Neem daarom altijd even contact op met je dierenarts als je pluizige of harige vriend zich anders begint te gedragen.
Klachten bij huisdieren in de winter
Het is niet zo dat we in de winter bij ons in de klinieken meer dieren zien die volgens het baasje minder energie hebben of somber zijn. Wel merken we dat dieren met artrose door de kou en minder beweging meer klachten krijgen.
Dan kan het zeker helpen om je dier na een wandeling in de regen goed af te drogen en een warme ligplek te geven. Kortharige honden zijn bij kou zeker gebaat bij een goede hondenjas.
Een depressie die niet aan een seizoen gebonden is, komt overigens wel voor bij dieren. Dit zien we bijvoorbeeld bij te weinig stimulatie, chronische stress en vooral als ze geen controle hebben over de omgeving of als deze onvoorspelbaar is.
Er is niet één standaardbehandeling voor depressie bij dieren. We kijken hierbij vooral naar hoe we de omstandigheden kunnen veranderen.
Tips voor jou en je huisdier tijdens de winterdip
Winterdip of niet, voldoende beweging en daglicht zijn goed voor je dier én voor jou. Ga daarom ook deze donkere en natte dagen voldoende naar buiten met je hond en zorg zo voor beweging.
Loop bijvoorbeeld overdag, als het licht is, een iets langer rondje. En vergeet niet spelletjes met je hond te doen, want daar word je zelf ook al snel vrolijker van.
Thuis kun je voor je hond of kat een lekker plekje in het daglicht maken, bijvoorbeeld op de vensterbank.
Gaat je kat naar buiten? Geef je pluizige vriend dan ook in de winter de mogelijkheid om naar buiten te kunnen. Let er wel op dat je kat naar binnen kan als het te koud of te nat wordt. Of speel dagelijks met je kat, zodat ze ook voldoende beweging krijgt.